Korzystając z wolnego czasu właśnie ściągnęłam sobie i wstępnie opracowałam raport indyjskiego panelu cenzorskiego na rok 2011. Niestety mój poprzedni wpis - Kino indyjskie i kina indyjskie - przepadł, nie chce mi się jednak próbować odtwarzać tamtego wywodu. W skrócie więc.
Jak powtarzam uparcie przy każdej okazji, termin "kino indyjskie" nie oznacza żadnej konkretnej kinematografii. Często utożsamia się je z Bollywood, jest to jednak nieporozumienie, wynikające zazwyczaj z braku odpowiedniej wiedzy. Bollywood to tylko jeden z wielu ośrodków przemysłu filmowego działających w Indiach, którego produkcja stanowi mniej niż 20% całości produkcji indyjskiej (w 2011 roku było to 15%). Kino indyjskie to całość produkcji filmowej niezwykle zróżnicowanego państwa, jakim są Indie, na którą składają się filmy powstałe w około 10 dużych ośrodkach przemysłu filmowego i niezliczonej liczbie mniejszych. Ale konkrety na stół!
Oto produkcja filmowa w poszczególnych ośrodkach w dwóch ostatnich latach:
| 2010 | 2011 | |
| hindi | 198 | 165 |
| tamilski | 184 | 162 |
| kannada | 143 | 138 |
| telugu | 113 | 121 |
| bengali | 106 | 119 |
| marathi | 116 | 107 |
| malajalam | 103 | 91 |
| bhodźpuri | 65 | 71 |
| gudźarati | 62 | 59 |
| orija | 24 | 38 |
| peńdźabi | 15 | 7 |
| asamski | 4 | 7 |
| angielski | 6 | 5 |
| radźasthani | 2 | 5 |
| harjanwi | 4 | 3 |
| dakhani | 1 | 2 |
| konkani | 2 | 1 |
| tulu | 2 | 1 |
| malawi | 0 | 1 |
| bjari | 0 | 1 |
| surjapuri | 0 | 1 |
| urdu | 0 | 1 |
| manipuri | 0 | 1 |
| dogri | 0 | 1 |
| majthili | 2 | 0 |
| kodawa | 2 | 0 |
| ćhattisgarhi | 1 | 0 |
| nepali | 1 | 0 |
| angika | 1 | 0 |
Wiele osób może zdziwić rozbieżność między tymi liczbami, a cytowanymi zazwyczaj. Już spieszę wyjaśnić, że w oficjalnych statystykach nie rozdziela się oryginalnych produkcji od dubbingów*. Główna tabela raportu, na której wiele osób się opiera, zawiera w rzeczywistości nie ilość filmów, lecz wydanych certyfikatów. Tych ostatnich jest więcej, gdyż certyfikat wydawany jest dla każdej wersji językowej, zatem film który zdubbingowano na jakiś język liczy się dwukrotnie. Jednak kilka stron dalej w raporcie znajduje się osobna tabelka zawierająca dane o ilości dubbingów na poszczególne języki - wystarczy odjąć jedna liczbę od drugiej, żeby dostać rzeczywistą liczbę produkcji, które oryginalnie powstały w danym języku. To własnie zrobiłam.
Dla ciekawostki, oto tabelka podająca liczbę dubbingów:
| 2010 | 2011 | |
| telugu | 68 | 71 |
| hindi | 17 | 41 |
| tamilski | 18 | 23 |
| malajalam | 2 | 4 |
| bengali | 4 | 3 |
| bhodźpuri | 2 | 3 |
| peńdźabski | 0 | 1 |
| angielski | 2 | 1 |
| orija | 2 | 0 |
| ćhattisgarhi | 2 | 0 |
I jeszcze raz całość rocznej produkcji zestawiająca statystyki z dubbingami i bez:
| 2010 całość | 2010 bez dubbingów | 2011 całość | 2011 bez dubbingów | |
| hindi | 215 | 198 | 206 | 165 |
| tamilski | 202 | 184 | 185 | 162 |
| kannada | 143 | 143 | 138 | 138 |
| telugu | 181 | 113 | 192 | 121 |
| bengali | 110 | 106 | 122 | 119 |
| marathi | 116 | 116 | 107 | 107 |
| malajalam | 105 | 103 | 95 | 91 |
| bhodźpuri | 67 | 65 | 74 | 71 |
| gudźarati | 62 | 62 | 59 | 59 |
| orija | 26 | 24 | 38 | 38 |
| peńdźabi | 15 | 15 | 8 | 7 |
| asamski | 4 | 4 | 7 | 7 |
| angielski | 8 | 6 | 6 | 5 |
| radźasthani | 2 | 2 | 5 | 5 |
| harjanwi | 4 | 4 | 3 | 3 |
| dakhani | 1 | 1 | 2 | 2 |
| konkani | 2 | 2 | 1 | 1 |
| tulu | 2 | 2 | 1 | 1 |
| malawi | 0 | 0 | 1 | 1 |
| bjari | 0 | 0 | 1 | 1 |
| surjapuri | 0 | 0 | 1 | 1 |
| urdu | 0 | 0 | 1 | 1 |
| manipuri | 0 | 0 | 1 | 1 |
| dogri | 0 | 0 | 1 | 1 |
| majthili | 2 | 2 | 0 | 0 |
| kodawa | 2 | 2 | 0 | 0 |
| ćhattisgarhi | 3 | 1 | 0 | 0 |
| nepali | 1 | 1 | 0 | 0 |
| angika | 1 | 1 | 0 | 0 |
A zatem co nam wykwitło w 2011 roku?
Zarówno całość produkcji indyjskiej, jak i sporo poszczególnych kinematografii nieco się opuściła. Mniej niż w poprzednim roku powstało filmów w hindi, po tamilsku, w kannada, marathi, malajalam, gudźarati i po peńdźabsku. 2011 był za to pomyślny dla wschodnich części Indii - przede wszystkim wyraźnie widać skok w produkcji nieco mniejszego przemysłu filmowego z Orissy. Więcej filmów niż w roku poprzednim powstało po bengalsku, asamsku i w bhodźpuri, po kilku latach przerwy aktywowało się też kino manipuri. W sumie pod ten tręd można by też podciągnąć wzrost produkcji w telugu.
I dobranoc.
*za zwrócenie mi uwagi na ten fenomen wielkie podziękowania dla Marioli!
